AB 3 | Alphilia

Voor de eerste keer Parijs-Bordeaux

15 OCTOBRE 1913 PREMIERE LIAISON POSTALE AERIENNE VILLACOUBLAY-PAUILLAC’

Op 14 oktober 1978 werd deze luchtpostzegel uitgegeven ter gelegenheid van het feit dat 65 jaar geleden de eerste postvlucht in Frankrijk tussen Parijs en Bordeaux plaatsvond.

Villacoubly is tegenwoordig een Franse luchtmachtbasis direct ten zuidwesten van Parijs; Paulliac ligt ten noorden van Bordeaux aan de rivier de Gironde. Pauillac is bekend vanwege de herkomst van zeer goede wijnen, zoals Chateâu Lafite-Rothschild en Chateâu Mouton- Rothschild. De kaart van Frankrijk is er slecht van af gekomen, Bretagne en de Pyreneeën zijn redelijk herkenbaar

Tussenlandingen vonden plaats bij Vendôme aan de Loire en Poitiers. Beide steden liggen tegenwoordig aan de snelweg A 10 en de TGV Parijs-Bordeaux. Een historische route!

Een belangrijke politieke uitspraak

In 1970 bestond Italiaanse Unie 100 jaar. Tot 1870 bestond Italië zoals we dat nu kennen uit ongeveer 11 onafhankelijke gebieden (staten) en steden. De belangrijkste waren het Koninkrijk Sardinië met de hoofdstad Torino (Turijn), het Groothertogdom Toscane met Florence en het Heilige Roomse Rijk met Rome als hoofdstad.

Andere grote staten waren: Venetië met de stad Venetië en het Koninkrijk Sicilië met Napels. Vanaf 1820 waren er talloze gewapende conflicten ontstaan, niet alleen tussen de steden en gebieden onderling, maar ook door buitenlandse inmenging van Oostenrijk en Frankrijk werd de politieke situatie niet eenvoudiger. Het Koninkrijk Italië ontstond pas definitief in 1870

toen Rome als hoofdstad van de Kerkelijke Staat werd ingenomen

door de Italianen. De toenmalige Paus Pius IX verloor zijn wereldlijke macht, maar behield het Vaticaan. Victor Emanuel II werd de eerste koning van Italië. Op de postzegel staat een uitspraak van de bekende veldheer en staatsman Cavour: ‘Ik heb gezegd en bevestig nogmaals, dat Rome, alleen Rome, de hoofdstad moet zijn van Italië’

Ingeklemd tussen de bergen

Het dwergstaatje Andorra ligt in de Pyreneeën tussen Frankrijk en Spanje. Het vorstendom heeft een oppervlakte van slechts 468 km2 en bestaat geheel uit berglandschap met een gemiddelde hoogte van bijna 2000 meter.

Het landje wordt geregeerd door de president van Frankrijk en de bisschop van de Spaanse stad La Seu d’Urgell. Deze zogenoemde co-prinsen worden in Andorra vertegenwoordigd door een afgevaardigde. Eeuwenlang was Andorra door de geïsoleerde ligging moeilijk bereikbaar, pas de laatste decennia is het een populair (wintersport) vakantieland geworden.

Op de postzegel zien we veel topografische gegevens. De belangrijkste doorgaande route loopt rechts in het midden vanuit Frankrijk, langs de hoofdstad Andorra la Vieja (la Vella) door het dal van de Valira naar links onder in Spanje. De Pic de C(oma)Pedrosa (linksboven) is met 2946 meter de hoogste berg.

Nog een kleintje

**********

San Marino is sinds het jaar 301 een dwergstaatje in het bergachtige Midden- Italië. Het oppervlak is slechts 61 km2 Het landje is bijna altijd een zelfstandige republiek gebleven. Zelfs bij het ontstaan van het Koninkrijk Italië in 1870 werd, dank zij de inzet van ene Domenico Fattori San Marino niet opgenomen in de eenheidsstaat Italië.

Deze zegels met opdruk zijn niet uitgegeven. De doorgehaalde tekst onder de kaart luidt: ‘VENTENNALE DEI FASCI 1922 – 1942’. Vertaald: ‘Twintig jaar fascistisch bewind van 1922-1942’.

Maar al snel na die twintig jaar kwam hier dus een eind aan.

De opdruk ’28 LVOLIO (juli) 1943”.’ betekent dat op 28 juli 1943 tijdens de Tweede Wereldoorlog de pacifistische regering door de Duitsers opzij werd gezet. Wat de opdruk ‘1642 d.F.R’ betekent heb ik niet kunnen vinden.

Op het kaartje zijn de belangrijkste plaatsen aangegeven. In 2019 was de (hoofd)stad San Marino een etappeplaats in de Giro d’Italia. In 1956 won de Nederlander Jan Nolten hier een etappe.

**********

Onbekend, maar wel een prachtig vakantieland

Een landkaartje uit een serie luchtpostzegels van Albanië. Uitgegeven op 20 maart 1940. Een jaar eerder was Albanië geannexeerd door Italië dat, evenals Duitsland, uit was op gebiedsuitbreiding. In 1941 vielen de Duitsers vanuit Albanië Griekenland binnen.

De tekst onderin ‘MBRETINIJA (Mbretëria) SHOIPTARE’ betekent Koninkrijk Albanië. Dat koninkrijk onder Victor Emanuel III van Italië werd internationaal niet door alle landen erkend en duurde dan ook niet lang. Victor deed afstand van de troon op 25 juli 1943 en Albanië werd tot 1961 een satellietstaat van de Sovjet-Unie.

De Albanese naam van het land, SHQIPËRIA, betekent ‘ land van de adelaar’. Door het ruwe en bijna ontoegankelijke landschap en de slecht ontwikkelde infrastructuur blijft nog steeds de etnische homogeniteit enigszins behouden. De hoofdstad is Tirana, 57% van de bevolking is Islamitisch. Albanië is lid van de Raad van Europa en sinds 2014 kandidaat-lid van de Europese Unie.

Op het kaartje zijn vanuit Tirana de binnenlandse vliegroutes aangegeven. Links zien we een internationale route naar het Italiaanse Brindisi en Rome.

**********

Goede bedoelingen voor Oost Europa

Deze postzegel van Bulgarije werd uitgegeven op 24 april 1998 ter gelegenheid van het tot stand komen van de Internationale Organisatie voor Telecommunicatie enPost. PHARE staat voor: ‘Poland and Hungary: Aid for Restructuring of the Economics’. Vrij vertaald: Europese hulp om de welvaart in Oost Europese landen weer terug te brengen en te ondersteunen.

Door de verschillende kleuren zijn de landen goed te onderscheiden: we zien van boven naar beneden: De Baltische staten, nl. Estland, Letland en Litouwen (2004), dan Polen (1994), Tsjechië en Slowakije (2004). In het midden volgt Hongarije (1994) met linksonder Slovenië (2004). Rechts het grote Roemenië (2006) met daaronder Bulgarije (2006). Links in het groen Bosnië-Herzegowina, daaronder Albanië en Macedonië. Opvallend is dat op Wikipedia Kroatië (2006) wèl en de drie laatstgenoemde landen niet worden genoemd. Tussen de haakjes staat het jaartal van het begin van deelname aan de organisatie.

**********

Strijd om Griekenland

Een Griekse herdenkingszegel, uitgegeven op 1 mei 1947. Griekenland heeft veel postzegels uitgegeven naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog. Er is veel strijd geleverd tijdens en na de verschillende bezettingen.

Het kaartje is niet erg duidelijk, maar geeft toch een stukje geschiedenis weer. We zien vaag het zuidelijke deel van Italië met het eiland Sicilië. Rechts is Griekenland zichtbaar. De getrokken lijn loopt van Tarente in Zuid Italië naar Rimini in Midden Italië aan de Adriatische Zee. Het pijltje wijst richting Rimini.

De eerst genoemde datum is 28 oktober 1940, toen Italiaanse troepen vanuit Albanië Griekenland binnen vielen. Met behulp van troepen uit het Britse Gemenebest werd de aanval afgeslagen. De Duitsers probeerden het vanuit Bulgarije, dat lukte wel en eind april 1941 hadden zij Athene in handen.

De tweede datum heeft te maken met de zogenoemde Italiaanse campagne waarbij een Griekse brigade met behulp van een Canadese pantserdivisie de Duitsers langs de Adriatische kust aanvielen. Op 22 september 1944 werd de havenstad Rimini bevrijd. Vooral aan de helmen is te zien dat hier Canadese soldaten in de aanval gaan. In het medaillon is de Griekse god Ares afgebeeld. Ares was de god van de oorlog en de krijgslust.

**********

Een jubileum van de Griekse luchtvaart

De zegels op deze Griekse luchtpostbrief geven een goed overzicht van de Middellandse Zee. Verzonden vanuit Griekenland naar een adres in Hannover, Duitsland. Uitgegeven op 8 november 1968 ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Griekse luchtvaart.

De Middellandse Zee ligt tussen de werelddelen Europa en Afrika. De grote binnenzee is 3850 km lang en gemiddeld 600 km breed. De oppervlakte is 2,5 miljoen vierkante kilometer. De gemiddelde diepte is 1430 meter. De omtrek of kustlijn heeft een lengte van 46.000 km. De getrokken lijn geeft het gebied aan waarbinnen de Griekse luchtvaart opereerde. De lijn verbindt bij benadering de steden Athene, Aleppo in Syrië, Alexandrië en Caīro in Egypte, Benghazi en Tripoli in Libië,, Tunis, Algiers, Parijs en Boekarest.

**********

Schipbreuk bij Malta

Een zegel uit een serie herdenkingszegels ter gelegenheid van het feit dat het 1900 jaar geleden was dat de apostel Paulus in Rome aankwam. Uitgegeven op 13 juni 1961. Paulus ondernam een aantal zendingsreizen om het Christendom uit te breiden vanuit Judea over de hele, toen bekende Romeinse wereld. Hij slaagde er in om veel christelijke gemeenten te stichten in het tegenwoordige Turkije en Griekenland. Paulus ondernam drie zendingsreizen in de jaren 46 tot 57 na Chr.

Op het kaartje zien we het oostelijke deel van de Middellandse Zee met rechts de kust van Judea met de havenplaats Cesarea. De stippellijn geeft de route aan de reis die Paulus niet als zendeling, maar als gevangene van de Romeinse overheerser maakte.

In het Bijbelboek Handelingen, met name de hoofdstukken 27 en 28 wordt uitvoerig geschreven over de moeilijkheden die men ondervond bij een dergelijke zeereis.

Laten we de route eens volgen. Vanuit Cesarea zeilde men in noordelijke richting langs de havenplaats Tyrus, langs Cyprus naar Tarsus in het tegenwoordige Turkije. Via Myra bereikte men de zuidkust van Kreta. Na een bijna noodlottige schipbreuk bij het eiland St. Paul’s bij Malta werd via Syracuse op Sicilië Rome bereikt. In Rome werd Paulus veroordeeld door keizer Nero voor het verspreiden van het Christendom.

**********

Een verdeeld eiland

Twee postzegels met een kaartje van het in de oostelijke Middellandse Zee op ca. 160 km uit de kust van Syrië gelegen eiland Cyprus. Links zien we een Britse uitgave met in het medaillon een afbeelding van de Britse koning Georg VI. Deze zegel maakt deel uit van een serie die is uitgegeven van 1938-1951. Rechts een op 16 augustus 1960 door Turkije uitgegeven zegel ter gelegenheid van het uitroepen van de Republiek Cyprus.

Vooral om de strategische ligging werd het eiland na de Ottomaanse bezetting een Britse Kroonkolonie. In 1960 werd Cyprus onafhankelijk, Groot Brittannië behield de gebieden rondom de twee Britse marinebases en de rest van het eiland werd de Republiek Cyprus. In 1974 vielen Turkse troepen vanuit het noorden Cyprus binnen en veroverden 30% van het eiland. Tot op de dag van vandaag is het eiland verdeeld in een Grieks (het zuidelijke) en een Turks deel. Gescheiden door de door de VN bewaakte Groene Lijn, die, (net als ooit in Berlijn), dwars door de hoofdstad Nicosia loopt. De in 1983 uitgeroepen Turkse Republiek Noord-Cyprus wordt internationaal niet erkend. Op de Turkse postzegel zijn de plaatsnamen allemaal in het Turks aangegeven. Op Google Earth zijn de plaatsnamen tweetalig aangegeven.

De naam Cyprus is afgeleid van het Griekse ‘kupros’ dat koper betekent. Al in de vroege Oudheid werd op Cyprus koper gevonden en bewerkt.

**********

Wie betaalt de veerman?

Een uitgave op 28 april 1950 ter gelegenheid van de bevrijding van het Griekse eiland Kreta. We zien een kaart van het grootste Griekse eiland zonder topografische gegevens. In de Tweede Wereldoorlog vormde Kreta een strategisch belangrijke plaats in de Middellandse Zee. De Griekse tekst betekent: ‘ SLAG OM KRETA’.

Ondanks hardnekkig verzet van de Grieken en de Geallieerden lukte het de Duitsers om in mei 1941 grootschalige luchtlandingen uit te voeren. Op 1 juni waren veel Geallieerde troepen uitgeweken naar Egypte en gaven de laatste 5000 verdedigers zich over aan het Duitse leger. Veel Griekse soldaten trokken zich terug in de bergen en maakten het de Duitsers nog jarenlang lastig. Op de zegel linksboven de vlag van Nieuw Zeeland, daar onder de vlag van Australië. Linksonder de vlag van het Verenigd Koninkrijk en rechts natuurlijk de Griekse vlag. In het medaillon de beeltenis van de Britse koning George V.

Al decennia lang is Kreta een geliefd vakantie-eiland, de hoofdstad Heraklion en de Samariakloof in het westen zijn de grootste trekpleisters. En wie herinnert zich nog de film ‘Who Pays the Ferryman’ uit 1977, die werd opgenomen in het vissersdorpje Elounda.

**********

Bescherming cultureel erfgoed

Uitgegeven te gelegenheid van de Malta Top, een conferentie tussen de presidenten van de Verenigde Staten en de Sovjet Unie. Met een afbeelding van de beide staatshoofden, resp. George W. Bush en Michail Gorbatsjov. Beide heren spraken op 2 en 3 december 1989 over het einde van de Koude Oorlog. Enkele weken eerder was de Berlijnse Muur gevallen.

Topografisch stelt het kaartje niet veel voor, maar Malta is interessant genoeg om enkele wetenswaardigheden te noemen.

Een paar postzegels terug heeft u kunnen lezen over de apostel Paulus, die omstreeks 60 na Christus schipbreuk leed op een eilandje voor de noordkust van Malta. St. Paul’s Island is een kaal en rotsachtig eiland met ter herinnering aan deze gebeurtenis een enorm beeld van Paulus. Bekend is ook de Maltezer Orde, een door de koning van Jeruzalem gestichte ridderorde. De orde vond zijn oorsprong in een hospitaal in Jeruzalem, dat gewijd was aan Johannes de Doper. Het hospitaal, dat gebouwd werd in 1023, verzorgde noodlijdende pelgrims tijdens de Kruistochten tegen de bezetters van Jeruzalem. De Orde is herkenbaar aan het Maltezer Kruis: een wit kruis met acht spitse punten op een rode achtergrond. In 1992 werd het Verdrag van Malta ondertekend door de lidstaten van de Raad van Europa. Het werd ook wel Verdrag van Valetta (de hoofdstad) genoemd, beoogt bescherming van het cultureel erfgoed dat zich in de bodem bevindt. Sinds dit verdrag moeten binnen de lidstaten archeologische opgravingen en vondsten gemeld worden bij de plaatselijke overheid. In 2007 trad in Nederland de Wet op de archeologische Monumentenzorg in werking.

**********

Een project voor landbouw en toerisme

Italië gaf op 1 februari 1958 deze postzegel uit met een kaartje van Sardinië. Sardinië is na Sicilië het grootste eiland in de Middellandse Zee. Het prachtige vakantie eiland met talrijke mooie baaien ligt ten zuiden van het Franse eiland Corsica.

De postzegel is uitgegeven ter gelegenheid van de voltooiing van het Flumendosa-Mulargia irrigatie- en energiewinning project. Met de aanleg van stuwdammen, elektriciteitscentrales en het verbeteren van het stroomgebied van de rivier de Flumendosa werd het mogelijk om in dit gebied land- en wijnbouw te verbeteren en grootschaliger toe te passen. Het Mulargiameer is een stuwmeer dat voornamelijk via tunnels gevoed wordt uit de Flumendosa. Het water uit de stuwmeren wordt ook gebruikt voor drinkwater voor de hoofdstad Cagliari en veel omliggende kleinere steden. Het stuwmeer Lago Basso (lage) del Flumendosa heeft zich ontwikkeld tot een belangrijk vakantiegebied met campings, enz. De tekst aan de bovenzijde luidt letterlijk vertaald: ‘Voor de wedergeboorte van Sardinië’. Op het kaartje zien we de rivier de Flumendosa uitstromend in de Tyrreense Zee ten oosten van Sardinië. De afgebeelde persoon staat natuurlijk symbool voor de verbetering van de land- en wijnbouw..

**********

Een nauwe doorgang

In 1960 werd in Gibraltar een serie postzegels uitgegeven onder de naam ‘New Daily Stamps’. Deze postzegel met het landkaartje is één van de 14 zegels met kenmerkende afbeeldingen van Gibraltar. De opdruk ‘NEW CONSTITUTION 1964’ duidt op een wijziging in 1964 van de eerste grondwet, die in 1950 van kracht werd.

De Britse kroonkolonie Gibraltar (ruim zes km2) ligt oostelijk van de meest zuidelijke punt van Spanje bij de in- (of uit-)gang van de Middellandse Zee. De Straat van Gibraltar vormt hier een betrekkelijk nauwe doorgang tussen Europa en Afrika. De ver in zee uitlopende Rots van Gibraltar is eeuwenlang van groot strategisch belang geweest. Op het kaartje is de beroemde Rots rechtsboven zichtbaar. Iets lager, in het midden, de meest zuidelijke punt van Spanje met de stad Tarifa. Precies recht onder Gibraltar ligt in Marokko de omstreden Spaanse enclave Ceuta. Tussen Tarifa en de meest noordelijke Marokkaanse kust is de Straat van Gibraltar slechts 14 kilometer breed. Verder zien we linksboven een windroos met het aangegeven Noorden en de afbeelding van Koningin Elisabeth II. In het hoekje wat nog over was zijn twee vredesduiven afgebeeld.

**********