Serie Arie Blaazer

Geografie op postzegels aflevering 1

Inleiding

Ruim dertig jaar geleden begon ik met het verzamelen van postzegels en poststukken met de afbeelding van een landkaart. Inmiddels is mijn verzameling uitgegroeid tot duizenden zegels, die met elkaar een ‘filatelistische wereldatlas’ vormen. Echt bruikbaar is die atlas natuurlijk niet, de landen die zulke zegels uitgaven en nog uitgeven, doen dat op hun eigen, verschillende manier. Maar vooral omdat er altijd wel een aanleiding was om

een zegel of poststuk uit te geven, is een enorme verscheidenheid ontstaan.

Zo zijn er zegels uitgegeven om alleen de landsgrenzen aan te geven, wel of niet aangevuld met diverse topografische gegevens. Maar we vinden ook uitgiften om (historische) gebeurtenissen te gedenken, om de routes van vliegtuigen, schepen enz. aan te geven. Ook zijn er kaarten met de geografische lengte- en breedteaanduiding, de evenaar, datumgrens en de poolcirkels. Uiteraard ontbreken stempels met een aardrijkskundige afbeelding niet.

Samenvattend vormt mijn verzameling een ‘filatelistische atlas’ in de meest brede zin van het woord.

Nog even voor de goede orde:

Namen en adressen zijn, voor zover nodig, vanwege privacy geheel of gedeeltelijk weggelaten.

Er zijn gebruikte en ongebruikte zegels door elkaar gebruikt.

Pindakaas voor Nederland

In 1946 gaf Curaçao een serie van 8 postzegels met toeslag uit ten bate van het Curaçaos Nationaal Steun comité. Het ging hier om een gift van 20.000 kg pindakaas voor het Nederlandse Rode Kruis. De pindakaas werd ter beschikking gesteld voor de grootste ziekenhuizen en sanatoria in het westen van het land.

Het kaartje van Nederland is redelijk gedetailleerd. De rivieren de Rijn en de Schelde zijn goed zichtbaar. Ook de Afsluitdijk en de Noordoostpolder zijn ingetekend. De Flevopolders ontbreken nog.

Een DAF voor Boltini

In 1939 werd voor het eerst gebruik gemaakt van een mobiel postkantoor. Het werd voor de eerste keer ingezet tijdens de TT in Assen op 30 juni in dat jaar. Het was een trekker van het merk Chevrolet met een enorme oplegger, waarin en waarbij veel postzaken konden worden geregeld. Tijdens de oorlog is het gevaarte naar Duitsland verdwenen. In 1952 volgde een tweede exemplaar, dit ontwerp van DAF werd ook voor het eerst gebruikt bij een TT, en wel op 28 juni 1952. Deze wagen eindigde na 1970 haar carrière als kassawagen van circus Boltini.

Het afgebeelde stempel met de in 1954 gereden route werd op 7 december in Enschede gebruikt. Het stempel geeft ook de route en de stopplaatsen aan die het tweede autopostkantoor volgde. In dit geval dus ter gelegenheid van de uitgifte van de Kinderzegels in 1954.

Braziliaanse geitenogen

Een postzegel van Brazilië met een afbeelding van Nederland? Dat vraagt om een verklaring. Als tekst staat vermeld: CENTENARIO DO “OLHO DE CABRAS” 1861 – 1961.

Vrij vertaald uit het Portugees: Honderd jaar ‘het oog van de geit’ of ‘het geitenoog’.In 1961 was het 100 jaar geleden dat de links afgebeelde zegel werd uitgegeven. Deze zegels werden het ‘geitenoog’ genoemd. Gelijksoortige uitgiften waren het ‘ossenoog’ en het ‘slangenoog’. Een landsnaam komt op deze zegels nog niet voor. Maar waarom is Nederland afgebeeld?

Op de kaart wordt Nederland ‘Holland’ genoemd, hetgeen eigenlijk onjuist is. Maar dat komt vaker voor. De kaart is veel ouder dan 1961, zelfs de Wieringermeerpolder is er nog niet. Maar van 1861? Dat zou kunnen. Wie het denkt te weten mag het zeggen. Er is nog zo’n zelfde zegel uitgegeven van 10.00 Real met de afbeelding van de noordwest kust van Frankrijk. In de ‘CartoFilatelist’ (1961) wordt vermeld dat de hogere waarde gold voor Nederland, dat lag immers verder weg van Brazilië dan Frankrijk.

Een eeuwenoude raadgever

Een uitgifte ter gelegenheid van 450 jaar Raad van State. In 1531 ingesteld door Karel V, landheer van de Nederlanden. De Raad was en is nog steeds een adviesorgaan voor de overheid.

Door vererving, diplomatiek gesloten huwelijken en oorlogjes was al omstreeks 1506 een versnipperde en ingewikkelde landkaart ontstaan. Rooms-Duitse koning/keizer Karel V regeerde over een gebied, dat bestond uit Spanje, delen van Italië, Duitsland en de Spaanse Nederlanden. Na Karel V was er geen vorst meer die regeerde over een dergelijk groot gebied.

Reclame mag

Een frankeermachine afstempeling van de Jaarbeurs in Utrecht.

De kaart van Nederland kan beter, Vooral de provincie Limburg is een beetje misvormd.

Frankeermachine stempels worden sinds 1925 gebruikt. De laatste jaren neemt het gebruik af door andere methoden voor verzending van grote partijen post.

De stempels bestaan uit drie delen, rechts zien we het de naam van het land, de frankeerwaarde en het nummer van de stempelmachine. Links daarvan het datumstempel met de dag van afstempeling en de plaatsnaam.

Het uiterst linkse deel noemen we de ‘vlag’, dit gedeelte kan dienen voor nadere gegevens, illustratie en reclame.

Misvormd Nederland

Twee afbeeldingen van Nederland in een gelegenheidsstempel.

Links een wel heel summier kaartje, de verhoudingen kloppen niet en Nederland is behoorlijk misvormd. Uitgegeven ter gelegenheid van de derde N.V.P.H. show van 1-3 mei 1980 in ’s Gravenhage.

Rechts zien we de Benelux-landen, iets meer gedetailleerd dan het eerste kaartje. Uitgegeven ter gelegenheid van het 9e congres van de ILO (International Labour Organisation). Het congres werd gehouden in Amsterdam van 6-9 mei 1980 en had tot doel de aandacht te vestigen op veiligheid, het voorkomen van ongelukken en bescherming van de gezondheid van de werkende mens.

Schaduwen over Nederland

Een uitgave ten bate van het Nationaal Luchtvaartfonds. De zegel kostte 10 cent en werd op 16 oktober 1935 uitgegeven

We zien een afbeelding van Nederland in vogelvlucht, zonder topografische gegevens. De IJsselmeerpolders en de Deltawerken zijn nog niet gerealiseerd. Urk en Marken zijn nog eilanden. Bij Schokland zijn een paar vage vlekken zichtbaar. Het woord Nederland, de waarde aanduiding en de vliegtuigen zijn als een schaduw over Nederland verspreid. Het voorste vliegtuig staat symbool voor de toen nieuw in productie genomen 4-motorige Fokker, de andere twee machines zijn afgebeeld als symbool voor de nieuwe Douglas DC-2 toestellen, die de KLM in gebruik ging nemen.

In de linkeronderhoek vinden we initialen van de ontwerper, de bekende M.C. Escher.

High-tech waterbouwkunde

De zogenoemde Delta-zegel. De kaart geeft het gebied aan waar tijdens de Watersnood in 1953 de meeste overstromingen plaats vonden. De Zeeuwse en de Zuid-Hollandse eilanden zijn iets lichter ingekleurd. Uitgegeven vanaf 15 februari 1972 ter gelegenheid van het gereed komen van de Haringvlietdam. Totaal zijn 14 grote kunstwerken aangelegd. De Stormvloedkering in de Hollandse IJssel was in 1958 het eerste project dat werd uitgevoerd. Twee andere belangrijke kunstwerken in het kader van de Deltawerken waren de Oosterscheldekering (1960-1980) en de Measlantkering in de Nieuwe Waterweg (1991-1997).

Romeinse godin in de Schelde

De Oosterscheldekering tussen Schouwen Duiveland en Noord Beveland. Op 26 juli 1986 werd de laatste afsluitende schuif geplaatst en op 4 oktober opende (eigenlijk sloot) koningin Beatrix de op één na laatste stormvloedkering.

Op het kaartje zien we het voormalige werkeiland Neeltje Jans met (jacht)havens, stranden en het Deltapark Neeltje Jans met diverse toeristische attracties. De naam Neeltje Jans is afgeleid van Nehalennia, de naam van de Romeinse godin van de zee, die vanaf ongeveer de 2e eeuw na Chr. in het gebied rond de Schelde werd vereerd. Het zou ook de naam zijn van een schip dat in de 18e eeuw daar op een zandplaat was gelopen en gezonken.

Einde zelfstandigheid van Friesland

In 1498 werd Albrecht van Saksen door Maximiliaan van Oostenrijk benoemd tot gouverneur van Friesland. Albrecht stelde een centraal bestuur in, hetgeen er op neer kwam dat Friesland toen grotendeels zijn zelfstandigheid verloor.

Een goed gedetailleerde tekening van ongeveer onze huidige provincie Friesland. De kaart is afkomstig uit de ‘zakatlas van Zacharias Heyns’. Deze atlas werd in 1598 door de toen in Amsterdam verblijvende Heyns getekend. Op de kaart staan veel namen van plaatsen en gebieden, die ons wel bekend voorkomen. Soms anders geschreven maar meestal wel herkenbaar. Midden onder ligt vrrk (Urk) in de ZVYDER ZEE.

De laatste keer onder stoom

De Belgische Posterijen gaven in 1956 een herdenkingszegel uit ter gelegenheid van de elektrificatie van traject 162: Brussel – Luxemburg. Op 29 september van dat jaar verliet trein 461 om 16.53 uur Luxemburg met bestemming Brussel.

Voor de laatste keer getrokken door stoomlocomotief 10.018. Deze oude locomotief had sinds 1910 met ‘hoge’ snelheid reizigerstreinen over het licht golvende traject van Brussel naar Luxemburg v.v. gesleept. Op de postzegel zien we België en Luxemburg met de kenmerken van beide steden; het stadhuis van Brussel en de bekende Adolfsbrücke in Luxemburg-stad, die deel uitmaakt van het traject. De afgebeelde elektrische locomotief is er één zoals die in de jaren zestig en daarna werden gebruikt.

Een draadloze verbinding

In 1965 gaf Monaco een herdenkingszegel uit ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de UIT (Union Interationale des Télécommunications).

Deze organisatie werd op 17 mei 1865 in Parijs opgericht. Heden ten dage is de ITU/UIT een gespecialiseerde instantie binnen de Verenigde Naties.

Op de postzegel zien we rechts Frankrijk met Wimereux, een kustplaats iets boven Boulogne (-sur-Mer). Deze badplaatsen maken deel uit van de zogenaamde Opaalkust aan het ‘Pas de Calais’ in Het Kanaal, In Engeland zien we boven Douvres (Dover) de Engelse badplaats Ramsgate.

Het jaartal 1899 langs de flits geeft aan dat op de 10e april van dat jaar onder leiding van Marconi voor het eerst een draadloze verbinding tot stand kwam tussen Dover en Wimereux. (bron: Leidsch Dagblad, 10 april 1899).

Edouard Branly (links) was een Frans natuurkundige, Guglielmo Marconi was een Italiaans natuurkundige, bekend door zijn uitvinding van de draadloze telegrafie en de radio.

Een Limburg voor Willem èn een Limburg voor Leopold

Deze kleurrijke zegel was een gezamenlijke uitgave van Nederland en België. Op 30 september 1989 was het 150 jaar geleden dat de definitieve scheiding tussen Belgisch en Nederlands Limburg een feit werd. De Maas vormt gedeeltelijk de grens tussen de beide Limburgen.

Tot 1830 vormden het tegenwoordige Nederland, België en Luxemburg samen de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden. Sinds 1812 was Willem I koning der Nederlanden. Na een oproer in Brussel en doordat de (Duitse) prins Leopold optrad als eerste koning der Belgen, achtte Willem het noodzakelijk om de Belgen tot de orde te roepen. Hetgeen leidde tot de bekende Tiendaagse Veldtocht.

Tijdens het Verdrag van Londen op 15 november 1831 werden de grenzen van de nieuwe Belgische staat vastgesteld. Eén van de belangrijkste afspraken was de opdeling van het Hertogdom Limburg. Pas in 1839 ging Willem akkoord met het verdrag, hetgeen resulteerde in een definitieve splitsing in 1839.

Een belangrijk congres

Op 3 maart 2015 was het 200 jaar geleden dat tijdens het Congres van Wenen in 1815 werd besloten dat de Nederlandse Koning Willem I Groothertog van Luxemburg werd. Dit ter compensatie van zijn verlies van het vorstendom Nassau-Oranje in Frankrijk.

Na de onafhankelijkheid van België in 1839 verloor Luxemburg meer dan de helft van zijn grondgebied aan België, de Belgische provincie Luxemburg. Bij het verdrag van Londen van 1867 werd Luxemburg een onafhankelijke en neutrale staat.

De herdenkingszegel toont een fraaie landkaart van de situatie vóór die opdeling. Dat is goed te zien aan de plaatsnamen; Arlon, Neufchateau en Bastogne liggen tegenwoordig in de Belgische provincie Luxemburg. De namen van de omringende landen, als ‘Royaume de Prusse’ en ‘Royaume de Pays-Bas’ geven ook duidelijk de situatie van vóór 1839 aan.

Vrijwilligers tegen het Bolsjewisme

Na de Duitse invasie van Rusland in de zomer van 1941 (operatie Barbarossa) werd in 1942 in Frankrijk het ‘Corps Expeditionaire de la Légion des Volontaires Francais contre le Bolchevisme’ opgericht.

De bedoeling hiervan was om samen met de Duitsers het Bolsjewisme (het latere communisme) te bestrijden. 60.000 Fransen hebben zich toen als vrijwilliger aangemeld.

Ook in Nederland werden jonge mannen opgeroepen dienst te nemen in het Duitse leger. Zij kwamen deels uit de Limburgse en Brabantse grensgebieden en dienden, in Duits uniform(!), meestal bij de Wehrmacht en als Waffen SS-er aan het Oostfront. In de Nieuwe Venlosche Courant van 28 juni 1941 doet Seijss Inquart een oproep om toch vooral als vrijwilliger het Bolsjewisme te bestrijden. Van de ca. 22.000 Nederlanders zijn er ca. 10.000 teruggekomen.

De postzegel zonder waarde aanduiding is uitgegeven als weldadigheidszegel en was bedoeld als bijzondere uitgave voor verzamelaars. Op de niet zo duidelijke kaart zien we de door Duitsland bezette gebieden in 1942. Ter oriëntatie: rechtsboven de Oeral en rechtsonder de Kaspische Zee.

Het afgebeelde vliegtuig is een Duitse bommenwerper, een Dornier Do17 of de latere Do 215.

‘D day’, het begin van de vrijheid in Europa

In 1974 gaven de Franse posterijen een herdenkingszegel uit ter gelegenheid van de geallieerde landingen in Normandië op 6 juni 1944. Deze gigantische militaire operatie staat bekend als operatie ‘OVERLORD’.

Deze landing maakte deel uit van een aantal grote offensieven om de Duitse overheersing in West Europa te beëindigen.

De zegel herdenkt de dertigste verjaardag van de landingen in Normandië. Van links naar rechts zien we UTAH-BEACH, OMAHA-BEACH en de stranden GOLD, SWORD en JUNO. Op Utah Beach kwamen 32.000 Amerikanen aan land. Zij ondervonden betrekkelijk weinig tegenstand en konden snel landinwaarts oprukken. Op Omaha Beach verliep de landing van 43.000 Amerikanen moeilijker door een ruwe zee en veel tegenstand. Op Gold Beach landden 25.000 man uit het Verenigd Koninkrijk. Ook zij ondervonden veel tegenslag door mijnen en strandobstakels. Op Sword Beach zetten de Engelsen veel manschappen en 223 tanks aan land. Zij konden redelijk oprukken, maar vonden veel weerstand in de stad Caen. Op Juno Beach landden 2400 Canadezen. Vergeleken met de andere landingen verliep de aanval hier voorspoedig. Zo te zien aan de helm zijn hier Amerikaanse soldaten afgebeeld.

In 1994 gaf het Kanaaleiland Jersey ook een herdenkingszegel uit ter gelegenheid van de 50-jarige herdenking van deze geallieerde

operatie . Op deze zegel is meer te zien dan op de andere, ook de luchtlandingsoperaties zijn aangegeven. Ook is vermeld op welk strand de verschillende legercorpsen aan land gingen.

Een gediskwalificeerde renner

In 1953 werd voor de 40e keer de Ronde van Frankrijk gereden. De start was op 3 juli in Straatsburg en de renners gingen op 26 juli over de finish in Parijs. Er waren 22 ritten met een totaal van 4476 km. Tijdens de beide wereldoorlogen werd de Ronde totaal 10 keer niet georganiseerd. Het kaartje toont de route die in 1953 werd gereden met de etappeplaatsen. Op een enkel uitstapje naar Luik fietste men alleen in Frankrijk. Startplaatsen waren steeds de plaatsen van aankomst, dat is tegenwoordig wel anders. Etappe winnaars waren Gerrit Voorting (4e etappe), Jan Nolten (8e), Wim van Est (16e) en Wout Wagtmans won de 17e en de 21e etappe. De legendarische Louison Bobet was de winnaar van het algemeen klassement. Andere bekende renners waren Jean Robic en de Zwitser Hugo Koblet.

De eerste Tour in 1903 bestond uit 6 ritten van totaal 2428 km. De etappes waren veel langer dan tegenwoordig; tussen 268 km en 471 km! De deelnemers waren bijna allemaal Fransen, er deden slechts enkele Belgen en Zwitsers mee. (afbeelding 21)

In 2003 gaven de Fransen 50 jaar later een postzegel uit ter gelegenheid van 100 jaar Tour de France. De route liep deze keer langs bekende plaatsen uit de tourgeschiedenis. Lance Amstrong won deze 90e Tour, maar werd later (in 2012) gediskwalificeerd wegens dopinggebruik. Er werd geen nieuwe winnaar aangewezen. De best geplaatste (32e) Nederlander was Michael Boogerd. De enige Nederlandse etappewinnaar (17e) was Servais Knaven.

Op de vlucht voor je geloof

Een herdenkingszegel ter herinnering van de vlucht van duizenden Hugenoten uit Frankrijk naar Zuid Afrika. Als gevolg van de Kerkhervorming in 1517 keerden velen zich tegen de Katholieke Kerk. In Frankrijk werden de aanhangers van de Calvinistische Gereformeerde Kerk Hugenoten genoemd.

Omdat Frankrijk overwegend katholiek was, werden de Hugenoten als ketters beschouwd en ontstond er veel vijandigheid ten opzichte van de andersgelovigen. Deze verschillen van inzicht in de Christelijke leer leidden zelfs tot vervolgingen en moordpartijen. Vanaf 1686 ontvluchtten veel Hugenoten Frankrijk om zich elders te vestigen. In Protestante gebieden, zoals Nederland, België, Duitsland en Zuid Afrika vonden zij een veilig en nieuw vaderland. De V O C speelde een belangrijke rol bij de reis en de vestiging in Zuid Afrika. De Hugenoten die ervaring hadden in de wijnbouw droegen er toe bij dat de wijnbouw in Zuid Afrika sterk verbeterde. Op de postzegel is te zien dat het in 1988 driehonderd jaar geleden was dat de eerste Hugenoten bij De Kaap aankwamen. Zij waren voornamelijk afkomstig uit de rood gemarkeerde gebieden. Onder het zegelbeeld staat in rode letters: HERKOMST/DESCENT. Tussen de jaartallen is het bekende Hugenotenkruisje afgebeeld.

Wereldwijd met goede doelen

Op 23 februari gaf Frankrijk een herdenkingszegel uit ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van Rotary International.

Het logo met het tandwiel verwijst naar een sterke, onderlinge band en samenwerking.

De eerste Rotaryclub werd op 23 februari 1905 opgericht in Chicago. De naam Rotary houdt in dat binnen de club alle functies steeds wisselen, roterend tussen de leden. Het motto van Rotary is ‘Service above Self’, vrij vertaald: maak het eigenbelang ondergeschikt aan het belang van de maatschappij om je heen.

Als lid komen in aanmerking: mensen uit de zakenwereld, leidinggevenden, mensen met hogere functies in beroepsgroepen in de meest brede zin van het woord. Elke Rotaryclub maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van Rotary International.

De eerste Rotaryclub in Nederland werd opgericht in 1923 in Amsterdam. In Nederland zijn ca. 500 clubs met bijna 20.000 leden. De jongerenafdeling Rotaract werd in 1968 opgericht.

Op deze in Algerije uitgegeven zegel met de rode opdruk ‘ALGERIE’, wijkt het logo af van de originele uitgave voor Frankrijk waar dat in een afwijkende kleur is afgebeeld.

10 jaar lang ruzie met de buren

Een zegel uit een serie ‘Histoire de France’ uit 1969. Links zien we Lodewijk XI, koning van Frankrijk van 1461 tot 1483. Rechts een afbeelding van Karel de Stoute, hertog van Bourgondië van 1467 tot 1477.

De toevoeging ‘le Téméraire’ staat voor ‘de stoutmoedige’ of de ‘roekeloze’. Lodewijk XI was ook geen lieverdje. Hij stond bekend als ‘le plus terrible roi en France’, de ergste koning die Frankrijk ooit heeft gehad. Op andere afbeeldingen valt ook zijn grote neus op. Dat beide heersers elkaar niet zo mochten is wel te zien op de postzegel. Gedurende de jaren dat ze allebei regeerden deden ze niet veel anders dan elkaar bevechten en elkaars gebieden plunderen. Op de zegel zien we rechts het Hertogdom Bourgogne, Helemaal bovenaan de gebieden in onze omgeving die vóór 1477 door Karel in bezit waren genomen. Het voert hier te ver om alle gebiedswijzigingen te omschrijven, de situatie veranderde soms enkele keren per jaar.

Hoger onderwijs in Frankrijk

Op de kaart van Frankrijk zijn vijf steden met een Katholieke universiteit aangegeven. Het zijn (van boven naar onder) de steden Lille, Parijs, La Roche-sur-Yon, Lyon en Toulouse.

De afgebeelde kerk is de Eglise Saint-Joseph-des-Carmes in Parijs. Deze barokke 17e eeuwse kerk maakt deel uit van het katholieke universiteitscomplex van Parijs aan de Rue de Vaurigard 70.

De Franse katholieke universiteit in Parijs werd gesticht in 1875 en omvat talrijke universitaire opleidingen, hogescholen en een

priesterseminarie.

Een vooruitstrevend officier

In 1780 Op 17 mei 1980 gaven de Franse posterijen deze zegel uit om het 200-jarig bestaan van de ‘Ecole Nationale Superieure d’Arts et Metiers (ENSAM) te herdenken. Deze opleiding werd in 1780 opgericht door Graaf de La Rochefoucauld.

Deze graaf was in die tijd een vooruitstrevend man. Hij was officier in het Franse leger, zette zich in voor sociale hervormingen. Na een bezoek aan Engeland begon hij een modelboerderij in Liancourt, waar hij experimenteerde met ingevoerd vee. Op dezelfde plaats hield hij zich bezig met het ontwikkelen van de spin- en garen industrie. Ook richtte hij een school op, waar de zonen van militairen een vak konden leren. Sinds 2008 is de naam van de school met vestigingen in heel Frankrijk, ‘Arts et Métiers Paris Tech’. Vergelijkbaar met een TU in Nederland. Op de postzegel staat een afbeelding van François Alexandre Frédéric de La Rochefoucauld. Ernaast zien we de boerderij in Liancourt waar het allemaal begon en wat nu een wetenschapsmuseum is. Liancourt ligt iets boven Parijs en is op de kaart aangeven met een wervelend figuur. Behalve in Parijs zijn er vestigingen in de aangegeven steden: Lille, Chalons, Angers, Cluny, Bordeaux en Aix.

Sportief rijden, maar niet te snel

De eerste Rally van Monte Carlo werd gereden in 1911. Prins Albert I van Monaco kwam op het idee om zo’n rally te organiseren met de bedoeling wat meer bekendheid te geven aan zijn kleine vorstendom. De officiële naam is ‘Rallye Automobile de Monte-Carlo. De rally wordt gewoonlijk in de winter gereden omdat door eventuele winterse omstandigheden de rijders en auto’s extra getest worden op hun rijvaardigheid in extreme omstandigheden. Moeilijke berijdbare wegen door bergachtige gebieden maakten altijd wel deel uit van de route. Vroeger werd de rally gestart in verschillende Europese steden. Jarenlang heeft Monaco jaarlijks een postzegel uitgegeven met een afbeelding van de route die in dat jaar werd verreden.

Hier is de route van 1956 weergegeven. De start was in Glasgow in Schotland via Llandrindod Wells in Wales, Dover, en Luik naar Amsterdam. Via Brusssel, Reims en Parijs naar Monte-Carlo. Winnaar was de Engelsman Ronnie Adams met een Jaguar Mark II. Voor zover het was na te gaan was dit een van de weinige keren dat Nederland is opgenomen in de route. In 1953 is Maus Gatsonides de enige Nederlander die de rally ooit heeft gewonnen. Hij reed met een Ford Zephyr Six. Gatsonides was al in de Tweede Wereldoorlog bekend door het uitvinden van de houtgasgenerator en na 1958 door het uitvinden van de Gatsometer, (flitspaal) waarmee de snelheid van een rijdende auto gemeten kon worden.